Paralel Örgütün Bankasında ‘Gizlenen Yapı Çıktı!

‘Ortaklık yapısı ve organizasyon şemasının şeffaf ve açık olmaması’ gerekçesiyle yönetimine BDDK tarafından el konulan Bank Asya’nın imtiyazlı ortakların çok farklı alanlarda çok sayıda şirkete ortak ve yönetici olduğu, ancak tüm mal varlıklarına ilişkin bilgileri gizlemeye çalıştıkları belirlendi.

BDDK’nın iki defa belgelerini vermeleri için süre vermesine rağmen, Bank Asya’nın imtiyazlı ortakların ek süre istemeleri de dikkat çekti. Konuya yakın kaynaklar, belgelerin verilmediği dönemde her türlü usulsüz işlemden BDDK’nın sorumlu olacağını belirtti. Bu da ‘yeni bir kumpas hazırlığı mı yapılıyordu’ sorusunu gündeme getirdi.

Ahtapot tarzı ortaklık ilişkisi

Ayrıca, müşterilerinden evdeki altınları bile bankaya getirmeleri yönünde kampanya yapanların, sıra kendilerine gelince malvarlıklarını gizlemek için her yolu denedikleri belirlendi. Bank Asya’da adeta ahtapotu andıran ortaklık yapılandırması BDDK’nın salı akşamı yönetimine el koyarak, TMSF’ye devretmesiyle ortaya çıktı. BDDK, Bank Asya ortaklarından 185 kişiye ilişkin, her türlü mal varlığı, ortaklık ve yöneticilik bilgilerini istedi. Ancak Bank Asya, 63 kişinin bilgilerini verdi, diğerlerine ilişkin ‘ek süre’ istedi. Ek sürede de Bank Asya 122 ortağa ait bilgileri sunmadı. Böylece banka ‘şeffaflık’ kuralını ihlal etti. Belgeleri vermeyenlerin imtiyazlı hisselerde payı fazla olan ve bankanın ilişkilerini yönlendiren ortaklar olduğu belirtiliyor.

BDDK yetkililerinden edinilen bilgilere göre, Bank Asya’nın özellikle A Grubu imtiyazlı paylara sahip ortaklarından bazılarının aynı anda çok sayıda şirkete ortak olması nedeniyle tüm mal varlıklarına ilişkin belgeler verilmedi. Finans kulislerinde konuşulanlara göre, BDKK’ya bilgi vermeyenlerin A Grubu hisselerde payı olan büyük şirketler ve kişiler. Resmi adıyla Asya Katılım Bankası’nın sermayesi geçen yıl 900 milyon TL’ye çıkarılmıştı. Hisselerin yüzde 40’ı ‘yönetim kurulu üyeliklerini belirleme’ yetkisine sahip ‘A Grubu’ ve isme yazılı imtiyazlı hisselerden oluşuyor. ‘B Grubu’ imtiyazsız hisse oranı yüzde 60 ve bunun yüzde 54.05’i Borsa’da işlem görüyor. BDDK, A Grubu imtiyazlı hisselerin yüzde 63’üne el koydu ve şirketin yönetimini devraldı.

Organizasyon şeması çözülecek

Ortaklık listesinde ‘diğer ortaklar’ olarak belirtilen ortaklar, A Grubu imtiyazlı hisselerde yüzde 61.5 ile en büyük paya sahip. Ancak bu ortakların adları belirtilmiyor. BDDK’nın el koyduğu hisseler de bu ortaklara ait. Bank Asya’nın ortaklarının, yurt içinde ve dışında çok sayıda şirkette ortak veya yönetici olarak görünüyor olabileceği, bu ağın deşifre olmaması için bilgilerin verilmediği de konuşuluyor. Ayrıca ortakların belgeleri getirmediği dönemde usulsüz işlemlerden BDDK sorumlu olacağı için ‘yeni bir kumpas mı hazırlanıyordu’ sorusunu da gündeme geldi. Bir başka araştırılan konu da, el koyma gerekçeleri arasında bulunan ‘organizasyon şemasının şeffaf olmaması’... Bank Asya’daki organizasyon şemasında, bankacılık sistemine göre bir ilişki ve yetki ağı yerine paralel yapıya göre bir ilişki ve yetki ağı kurulup kurulmadığı araştırılıyor. Bu kapsamda Bank Asya’nın dolaylı ortakları da gündeme gelecek. Bunlar arasında paralel yapıya yakınlığıyla bilinen holdingler başta olmak üzere soyadı Gülen olan kişilerin de olduğu belirtiliyor.

BDDK’nın bilgi isteme hakkı var

Üst düzey bir finans yetkilisi, BDDK’nın Bank Asya’dan ortaklık yapısına ilişkin bilgi ve belge istemesinin normal bir süreç olduğunu belirterek, “BDDK lisans verirken ortaklara ilişkin bilgi ve belge ister ancak, aradan uzun süre bir süre geçmiş. Bu arada ortaklık yapısında değişimler olmuş. Bankanın ortaklara ilişkin tüm bilgilere ulaşma hakkına sahip olmasına rağmen bunları vermemesi soru işareti” değerlendirmesinde bulundu.

Ercan Baysal / STARGAZETE